POTENCJALNE OBSZARY WYKORZYSTANIA
KONCEPCJI OBIEKTOWEGO RACHUNKU KOSZTÓW W BUDŻETOWANIU PRZEDSIĘBIORSTW
Z BRANŻY FARMACEUTYCZNEJ
prof. dr hab. Gertruda Krystyna ŚWIDERSKA
mgr Małgorzata KRYSIK
mgr Marcin PIELASZEK
1. Wprowadzenie
W ostatnim okresie w praktyce światowej coraz częściej pojawiają
się głosy krytykujące tradycyjne budżetowanie, jako proces,
który przestał spełniać przypisywane mu podstawowe funkcje,
tj. ukierunkowanie na realizację celów, kontrolę realizacji
celów, koordynację działania firmy oraz motywowanie pracowników.
Coraz częściej pojawiają się głosy, które wręcz odrzucają
ideę budżetowania w ogóle, gdyż w obecnym kształcie nie jest
ono w stanie wypełnić stawianych przed nim oczekiwań.
Wśród głównych elementów krytycznego spojrzenia na tradycyjny
proces budżetowania wymienia się m.in. :
- ograniczone zorientowanie na strategię firmy,
- koncentrację wyłącznie na funkcjonalnych jednostkach
organizacyjnych bez spojrzenia na procesy i zasoby przedsiębiorstwa,
- brak identyfikacji i analizy zachowania się poszczególnych
produktów i klientów przedsiębiorstwa,
- pomijanie problematyki kosztów niewykorzystanych zdolności
produkcyjnych,
- ograniczoną zachętę do stałego doskonalenia się przedsiębiorstwa.
Powyższy nurt skłania do zastanowienia, w jaki sposób proces
budżetowania jest postrzegany przez polskie przedsiębiorstwa,
oraz w jakim kierunku powinno być rozwijane budżetowanie,
żeby sprostać stawianym przed nim głównym zadaniom.
W artykule zaprezentowane zostały rezultaty dwóch projektów
badawczych przeprowadzonych przez Zespół Katedry Rachunkowości
Menedżerskiej Szkoły Głównej Handlowej. Pierwszy z nich to
badanie ankietowe przeprowadzone wśród polskich przedsiębiorstw
na temat obecnego stanu budżetowania w polskich przedsiębiorstwach.
Drugie z badań to analiza możliwości wykorzystania w procesie
budżetowania koncepcji obiektowego rachunku kosztów - nowatorskiego
rozwiązania w zakresie rachunku kosztów rozwijającego koncepcję
rachunku kosztów działań w kierunku podejścia obiektowego
. Rozwiązanie to, przedstawione w artykule w kontekście funkcjonowania
konkretnego przedsiębiorstwa, pozwala w naszym przekonaniu
przezwyciężyć większość elementów składających się obecnie
na krytykę tradycyjnego procesu budżetowania.
W kolejnych dwóch rozdziałach zostaną zaprezentowane wybrane
wyniki obydwu badań.
|